Κυριακή 2 Ιανουαρίου 2011

Τοπικοί ιδιωματισμοί: Εσείς πώς λέτε το...?

Σίγουρα όσοι από μας φύγαμε από τον τόπο μας για οποιοδήποτε λόγο, αντιμετωπίζουμε κάποιες δυσκολίες... Μεταξύ αυτών, είναι και οι τοπικοί ιδιωματισμοί της περιοχής στην οποία βρισκόμαστε! Πόσες φορές σε συζητήσεις μας με ντόπιους ανθρώπους, δεν ψιθυρίσαμε τη φράση: "Μα καλά, τί λέει τώρα?"

Γιαυτό το λόγο σας γράφουμε μερικές λέξεις από διάφορες περιοχές που μας έχουν γράψει και μας έχουν βοηθήσει άνθρωποι όλης της Ελλάδας από κάθε γωνιά που μας διαβάζουν και τους ευχαριστούμε θερμά για την δύναμη που μας δίνουν σε κάθε μας προσπάθεια .. ...  
Άν έχετε και εσείς λοιπόν, κάποιες που να γνωρίζετε δεν έχετε παρά να μας τις γράψετε........



ΚΡΗΤΗ

αντιμένω = περιμένω
νέφαλο = σύννεφο
ντουχιουντισμένος = αυτός που βρίσκεται σε περισυλλογή
οφτό = κρέας ψημένο στη φωτιά
χαϊνης = αντάρτης, φυγόδικος αλλά για επαναστατικούς λόγους
αγρικώ ή γρικώ = ακούω, αφουγκράζομαι με προσοχή-καταλαβαίνω, αισθάνομαι
γρόθος = μαλάκ@ς




Mιάς και πιάσαμε τα νησιά... 
Άς πούμε και απο την Κύπρο που μας έγραψαν
Κύπρος

Λοιπόν έχουμε και λέμε:

Πελλός: τρελός, παλαβός

Ψακί:φαρμάκι, δηλητήριο(όπως και στους κρήτες)..Αλλά και όταν κάνει πολυ κρύο ως έκφραση.."Εν ψακί!" ..Κάνεί κρύο τρελό..σκέτο φαρμάκι
 

Πομιλόρι: H ντομάτα...από το ιταλικό pomo d'oro ίσως

Φύρνομαι, θα φυρτώ: θα λιγοθυμισω, θα πέσω κάτω, θα σκάσω και επίσης στην έκφραση "φυρτηκα στα γέλια" δηλαδή έσκασα στα γέλια...Παράγωγο του αρχαίου ελληνικού ρήματος ολοφύρομαι..με την ιδια σημασία.


Σίκλα: ο κουβάς...από το αρχαίο σίεκλο με την ίδια σημασία



Φουντάνα: Η βρύση..από το ιταλικό Fontana



ΘΕΣΣΑΛΙΑ:
τσιρέπια = κάλτσες
στράνια = ρούχα
σκιάχτηκα = τρόμαξα
τουλουπώξου = τυλίξου
γκλαπάτσα = βήχας



Μάνη
κορώνι ή κορώνα μου=προσφώνηση που δείχνει συμπάθεια (αντίστοιχα με το "μάνα μου" των Καλαματιανών και το μωρέλι'μ' των Μυτιληνιών)

καφός=αδελφός

σάικος=αυτός που κάτι δεν πάει καλά με το μυαλό του

φουσάτο=φάντασμα

και κάτι που θα ακούσετε πολλές φορές άμα κατεβείτε με γνωστό σας:
αμποιου ειν τούτο=ποιανού είναι αυτό (δλδ εσείς)



Θεσσαλονίκη!!!!
 
σκεμπες=μπακα=κοιλια
Γκαρντασης=κολλητος=φιλαρακι 





ΡΟΔΟΣ

Βαζάνια = ΜΕΛΙΤΖΑΝΕΣ
Απίδια= ΑΧΛΑΔΙΑ
Μπατανία=ΚΟΥΒΕΡΤΑ
ΠΡΕ ΤΙ ΤΟ=ΒΡΕ ΤΙ ΕΓΙΝΕ?



ΚΕΡΚΥΡΑ!!!

αγγελοκρούζομαι: τρομάζω
αγιούτο: βοήθεια
αγριολάχανα: άγρια χόρτα
αλαμπρατσάντε: πιασμένοι απο τα μπράτσα ("αγγαζέ")
αλιμάνκου: τουλάχιστον, αν όχι άλλο
αμπαντονάδος: αφημένος, ξεχασμένος, εγκαταλελειμμένος
αμπονόρα: νωρίς (αλλιώς και μπονόρα)
αμπώνω: σπρώχνω
αμπωσιά: σπρωξιά
αναπαψώλια: μηχανισμός/συσκευή για να συκώνει τα πόδια της γυναίκας για το σεξ (αλλιώς Αναπαούλια και Αναπαψέλια)
αναρίτσια: ανατριχίλα (αναριτσιαίνω)
απίκουπα: ανάποδα
απολιώρα: τώρα προ λίγου (αλλιώς και αμπονώρα)
αποσίμπελο: αδύνατο, κυρίως με τιν έννοια θα κάνω τα αδύνατα δυνατά
αριβάρω: φτάνω (μερικές φορές και αρεβάρω)
ασκώνω: σηκώνω



Μυτιλήνη

τζιζβές=μπρίκι
λάλεψα=χάζεψα
κουντούρτσις=το παράκανες
αλιμπούτζα=τρικλοποδιά
πασπατεύω=ψαχουλεύω