Πέμπτη 14 Απριλίου 2011

Άνθρωπος και αλλεργίες

Αλλεργίες είναι η υπερβολική αντίδραση του αναπνευστικού/αμυντικού συστήματος σε ουσίες όπως γύρεις, σκόνη ή τροφές οι οποίες είναι αβλαβείς στο μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων.

Οι αλλεργικές αντιδράσεις αυτές εκδηλώνονται και προσβάλλουν τους πνεύμονες, τη μύτη, τα μάτια, το δέρμα και το γαστρεντερικό σωλήνα. Οι πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσουν απειλητική για τη ζωή αναφυλακτική αντίδραση.

Τα συμπτώματα συνήθως περιλαμβάνουν:


•  (φτέρνισμα)
• Κνησμός, ξηρότητα ματιών ή δακρύρροια
•  (μπούκωμα) μύτης ή καταρροή
• Ανεξήγητους πομφούς ή εξανθήματα
• Δυσκολία στην αναπνοή μετά τσίμπημα μέλισσας/σφήκας ή μετά από λήψη κάποιων τροφών
• Δυσκολία στην αναπνοή ή/και σφύριγμα με γνωστές ή άγνωστες αιτίες

Τι είναι το Άσθμα ;

Άσθμα είναι μια χρόνια φλεγμονή των αεροφόρων σωλήνων του πνεύμονος που μπορεί να είναι σε έξαρση (κρίση) εξ αιτίας αλλεργικής αντίδρασης σε αλλεργιογόνα όπως γύρεις, ιογενών λοιμώξεων ή έκθεση; σε ερεθιστικές ουσίες όπως καπνός και χημικά σπρέϋ. Εάν δεν αντιμετωπισθούν έγκαιρα και σωστά τα επεισόδια του άσθματος μπορεί να είναι και επικίνδυνα για τη ζωή.

Τα συμπτώματα συνήθως περιλαμβάνουν:

• Βήχα και σφύριγμα
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Βάρος ή σφύξιμο στο στήθος
• Κόπωση
• Απώλεια βάρους χωρίς σωστή θεραπεία

Οι αλλεργίες είναι η πιο συχνή αιτία του άσθματος.

Αλλεργίες και Άσθμα σε συνεχή Αύξηση

Οι αλλεργίες και το άσθμα προσβάλλουν έναν στους εννέα ενηλίκους και ένα στα πέντε παιδιά με αρνητικές επιπτώσεις στη ποιότητα ζωής, εργασία και σχολική παρακολούθηση/αποδοτικότητα και μπορούν ακόμη να προκαλέσουν και θανάτους. Την τελευταία 10ετία έχουν υπερδιπλασιασθεί.

Αξιοσημείωτα Επιδημιολογικά Στοιχεία

• Οι αλλεργίες προσβάλλουν 50 εκατ. στις ΗΠΑ και 35% των Ευρωπαίων.
• Οι αλλεργίες είναι η έκτη αιτία χρόνιας νόσου.
• Το άσθμα προσβάλλει 15 εκατ. στις ΗΠΑ και 2,5% (Φιλανδία) έως 17.5% (Ελβετία) στην Ευρώπη. Περίπου 5 – 10% των Ελλήνων υποφέρουν από άσθμα.
• Το άσθμα είναι η πρώτη αιτία σχολικής απουσίας και η τέταρτη κατά σειρά αιτία απουσίας από την εργασία.
• Στις ΗΠΑ το άσθμα ευθύνεται για 5000 θανάτους το έτος.
• Η αλλεργική ρινίτιδα προσβάλλει 15 – 20% των ατόμων ηλικίας κάτω των 30 ετών στην Ευρώπη και Ελλάδα και είναι η πιο συχνή χρόνια νόσος στα παιδιά.
• Η ατοπική δερματίτιδα (έκζεμα) έχει αυξηθεί στα 10-12% του πληθυσμού στην Ευρώπη και η αλλεργία στο νικέλιο προσβάλλει 1% του γενικού πληθυσμού με 10-25% του γυναικείου πληθυσμού.
• Το συνδυασμένο κόστος αλλεργικής ρινίτιδας και άσθματος (άμεσο και έμμεσο) ανήλθε στην Ευρώπη το 1993 σε 21.364 εκατομμύρια ECU.

Πως γίνεται η Διάγνωση των Αλλεργιών και Άσθματος ;

Το λεπτομερές ιστορικό με τα συμπτώματα είναι το πιο βασικό μέσο διάγνωσης για το γιατρό το οποίο και πλαισιώνεται από έλεγχο πνευμονικής λειτουργίας και εξέταση για την αναζήτηση και ταυτοποίηση υπεύθυνων αλλεργιογόνων. Οι εξετάσεις γίνονται με δερματικά τεστ ή στο αίμα και αποσκοπούν στο προσδιορισμό ειδικών αντισωμάτων (ανοσοσφαιρίνη Ε) εναντίων των αλλεργιογόνων. Μερικές φορές χρειάζεται και επιβεβαίωση με δοκιμασία πρόκλησης δηλαδή δοκιμασία χορήγησης με κάποιο τρόπο της ύποπτης ουσίας κάτω από ασφαλείς συνθήκες φυσικά για τον ακριβή προσδιορισμό της υπευθυνότητας του συγκεκριμένου παράγοντα.

Η διάγνωση είναι αναγκαία για την διαφοροποίηση από μη αλλεργικές καταστάσεις με ίδιες εκδηλώσεις που χρειάζονται άλλη αντιμετώπιση.

Πως Αντιμετωπίζονται οι Αλλεργίες και το Άσθμα ;

Οι αλλεργίες και το άσθμα είναι συχνές μακροχρόνιες καταστάσεις με εξάρσεις και υφέσεις. Αν και η ίαση δεν είναι συνήθως εφικτή η θεραπεία μπορεί να εξασφαλίσει φυσιολογική σχεδόν ζωή.

• Η αποφυγή του αλλεργιογόνου όποτε είναι εφικτή είναι τεράστιας σημασίας. Δεν είναι συνήθως εύκολη όμως εφ’ όσον οι αλλεργίες και το άσθμα είναι συνήθως πολυπαραγοντικά νοσήματα – πολλοί παράγοντες συμμετέχουν στην εκδήλωσή τους – πράγμα που κάνει δύσκολη την αποφυγή.
• Η φαρμακευτική θεραπεία είναι ιδιαίτερα σημαντική και πολλές φορές μακροχρόνια.
• Η ανοσοθεραπεία (αλλεργικά εμβόλια) είναι αποτελεσματική σε ορισμένους ασθενείς.
• Προληπτικά μέτρα είναι αποτελεσματικά σε ορισμένες καταστάσεις
• Η εκπαίδευση του ασθενούς/περιβάλλοντος είναι απαραίτητη όπως και στη χρόνια νόσο.

Τι θα πρέπει να γνωρίζει το Άτομο με Αλλεργία στο Άσθμα ;

• Το κλειδί της επιτυχούς θεραπείας αλλεργιών και άσθματος είναι η πρόληψη των εξάρσεων (κρίσεων).
• Η ενημέρωση περί των αλλεργιών και άσθματος και η ετοιμότητα για επικοινωνία είναι τα σημαντικότερα μέσα για την πρόληψη των εξάρσεων.
• Η συνεργασία ασθενούς/περιβάλλοντος και του ιατρού με την υποστήριξη της πολιτείας είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την σωστή ενημέρωση, εκπαίδευση και εξοικείωση με τις αλλεργίες και άσθμα.
• Για την αναζήτηση πληροφόρησης διεθνώς έχουν συσταθεί Οργανισμοί, Επιστημονικές Εταιρείες, Σύλλογοι ασθενών και πολλά Προγράμματα.