Πέμπτη 10 Μαρτίου 2011

ΓΙΕΒΓΕΝΙ ΖΑΜΙΑΤΙΝ

 

Γιεβγκένι ΖαμιάτινΟ Γιεβγκένι Ιβάνοβιτς Ζαμιάτιν ,(1 Φεβρουαρίου, 1884 – 10 Μαρτίου, 1937) ήταν ένας ρώσος συγγραφέας, περισσότερο γνωστός για το μυθιστόρημά του 1921 Εμείς, μια ιστορία δυστοπίας του μέλλοντος που επηρέασε το 1984 του Τζορτζ Όργουελ , το Anthem της Ayn Rand, το The Dispossessed της Ursula Le Guin και, έμμεσα, τον Κουρτ Βόνεγκατ στο έργο του Ο πιανίστας.
Ο Ζαμιάτιν γεννήθηκε στο Λεμπεντιάν, διακόσια μίλια νότια της
Μόσχας. Ο πατέρας του ήταν ρώσος ορθόδοξος ιερέας και δάσκαλος, και η μητέρα του μουσικός. Μπορεί να είχε Συναισθησία καθώς απέδιδε ιδιότητες στα γράμματα και στους ήχους. Για τον Ζαμιάτιν το "L" ήταν χλωμό, ψυχρό και γαλάζιο. Σπούδασε ναυπηγός μηχανικός στην Αγία Πετρούπολη από το 1902 μέχρι το 1908, περιόδο κατά την οποία προσχώρησε στους Μπολσεβίκους.Συνελήφθηκε στην διάρκεια της Ρωσικής Επανάστασης του 1905 και εξορίστηκε, αλλά επέστρεψε στην Αγία Πετρούπολη όπου έζησε παράνομα πρίν φύγει για την Φινλανδία το 1906 για να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Μετά την επιστροφή του στην Ρωσία άρχισε να γράφει λογοτεχνία επιστημονικής φαντασίας ως χόμπυ. Συνελήφθηκε και εξορίστηκε για δεύτερη φορά το 1911, αλλά αμνηστεύθηκε το 1913. Το έργο του Uyezdnoye (Μια επαρχιακή ιστορία) το 1913, που σατύριζε την ζωή σε μια μικρή ρωσική πόλη, του έδωσε μια μικρή φήμη. Το επόμενο χρόνο δικάστηκε για δυσφήμηση του στρατού στην ιστορία του Na Kuhlihchkakh. Συνέχισε να συνεισφέρει άρθρα σε διάφορες σοσιαλιστικές εφημερίδες.
Μετά την αποφοίτησή του ως ναυπηγός μηχανικός, εργάστηκε στο αντικείμενό του τόσο στην χώρα του όσο και στο εξωτερικό. Το 1916 τον έστειλαν στην Αγγλία για να επιβλέψει την κατασκευή ενός
παγοθραυστικού στο ναυπηγεία του Walker και Wallsend ενώ ζούσε στο Newcastle upon Tyne. Εκεί έγραψε το The Islanders, σατυρίζοντας την Αγγλική ζωή, και το παρακολούθημα του A Fisher of Men, που και τα δύο δημοσιεύτηκαν μετά την επιστροφή του στην Ρωσία στα τέλη του 1917.
Μετά την
ρωσική επανάσταση του 1917 ο Ζαμιάτιν εξέδωσε μερικά περιοδικά, έδωσε διαλέξεις για το γράψιμο, και δούλεψε σε ρωσικές μεταφράσεις των έργων του Τζακ Λόντον, του O. Henry, του Χ. Τζ. Γουέλς, και άλλων.
Ο Ζαμιάτιν υποστήριξε την
Οκτωβριανή Επανάσταση, αλλά αντιτάχθηκε στο σύστημα της λογοκρισίας που εφάρμοσαν οι Μπολσεβίκοι. Τα έργα του υπήρξαν ολόενα και περισσότερο κριτικά για το καθεστώς. Με γενναιότητα δήλωσε: "Η αληθινή λογοτεχνία μπορεί μόνο να υπάρχει όταν δημιουργείται, όχι από επιμελείς και αξιόπιστους αξιωματούχους, αλλά από τρελλούς, ερημίτες, αιρετικούς, ονειροπόλους, επαναστάτες και σκεπτικούς". Αυτή η στάση του δυσκόλεψε πολύ την θέση του. Τελικά τα έργα του απαγορεύτηκαν και δεν του επιτράπηκε να ξαναεκδώσει, ιδιαίτερα μετά την δημοσίευση του Εμείς σε ένα ρωσικό περιοδικό του εξωτερικού το 1927.
Εκτός από το Εμείς, ο Ζαμιάτιν έγραψε επίσης μια σειρά από σύντομες ιστορίες, με την μορφή του παραμυθιού, που αποτελούσαν στην ουσία σατιρική κριτική του
Κομμουνιστικού καθεστώτος στην Ρωσία, όπως η ιστορία για μια πόλη όπου ο δήμαρχός της αποφασίζει ότι για να κάνει όλους του πολίτες ευτυχισμένους θα πρέπει να τους κάνει όλους ίσους. Τους εξαναγκάζει όλους, του ευατού του συμπεριλαμβανομένου, να ζουν σε έναν μεγάλο στρατώνα, μετά να ξυρίζουν τα κεφάλια τους για να είναι ίσοι με τους φαλακρούς, και τέλος να γίνουν νοητικά καθυστερημένοι προκειμένου να εξισώσει την νοημοσύνη τους προς τα κάτω. Η πλοκή αυτή είναι πολύ όμοια με αυτήν του The New Utopia από τον Jerome K. Jerome (1891) τα άπαντα του οποίου είχαν δημοσιευτεί τρείς φορές στην Ρωσία πριν το 1917.
Στον Ζαμιάτιν δόθηκε τελικά η άδεια να εγκαταλείψει την Ρωσία από τον
Ιωσήφ Στάλιν το 1931, μετά από μεσολάβηση του Μαξίμ Γκόρκι. Εγκαταστάθηκε, πάμφτωχος στο Παρίσι με την γυναίκα του, όπου πέθανε από έμφραγμα του μυοκαρδίου το 1937. Στην διάρκεια την παραμονής του στην Γαλλία, εργάστηκε κυρίως με τον Jean Renoir, γράφοντας από κοινού το σενάριου της ταινίας του τελευταίου Les Bas-fonds.
Ετάφη στην Thiais της Γαλλίας, σε ένα κοιμητήριο στην οδό Στάλινγκραντ.